BỆNH CÚM
N.H (thực hiện)
Hiện nay, một số nước trên thế giới đang xảy ra dịch cúm, đã có trường hợp
bị tử vong. Mới đây Bộ Y tế đã ra thông báo ngăn chặn, kiểm dịch chặt chẽ ở các
cửa khẩu để không cho virus cúm xâm nhập vào nước ta. Vậy bệnh cúm là gì? Tại
sao nó lây lan nhanh chóng và có thể gây tử vong cho con người? Chúng tôi đã gặp
gỡ với BS. Nguyễn Thế Dũng - PGĐ Trung tâm bệnh Nhiệt đới để làm rõ những vấn đề
nói trên.
PV: Xin BS giải thích bệnh cúm là gì?
Bệnh cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp gây ra bởi siêu vi cúm. Ngoài
triệu chứng ho, đau họng, bệnh thường kèm theo các triệu chứng toàn thân như
sốt, nhức đầu, đau cơ, mệt mỏi... Siêu vi cúm gồm 3 túp A, B, C. Siêu vi týp A
thường gây ra nhiều đợt dịch cúm thậm chí có những trận dịch lớn do đặc điểm
thường thay đổi cấu trúc di truyền làm thay đổi kháng nguyên trên lớp vỏ của
siêu vi, do đó con người không có kháng thể bảo vệ với đợt nhiễm siêu vi khác
nhau.
PV: Và nó rất dễ lây lan?
Đúng. Bệnh cúm rất dễ lây từ người này sang người khác. Hầu hết trường hợp,
bệnh lây lan qua các hạt bụi nước nhỏ có chứa siêu vi trùng do bệnh nhân ho hay
hắt hơi, tuy nhiên có thể lây do tiếp xúc trực tiếp như bắt tay, tiếp xúc với đồ
vật có siêu vi trùng. Siêu vi cúm xâm nhập các tế bào của đường hô hấp, nhân lên
trong đó rồi phá vỡ tế bào, tiếp tục xâm nhập các tế bào chung quanh, cứ thế
phát triển. Thời gian ủ bệnh thường từ 18 đến 72 giờ sau khi siêu vi cúm xâm
nhập vào đường hô hấp. Có thể đoán dịch cúm xảy ra khi có nhiều bệnh nhân, nhất
là trẻ em đến khám bệnh gia tăng đột ngột vì sốt, ho, đau họng... Dịch thường
xảy ra vào thời tiết lạnh. Dịch xảy ra đột ngột, thường kéo dài 2 - 3 tháng, với
số bệnh nhân lên đến đỉnh cao trong 2-3 tuần, dịch cũng biến mất nhanh như khi
xuất hiện. Triệu chứng bệnh xuất hiện đột ngột, nhiều bệnh nhân ghi nhớ được
thời điểm khởi bệnh, gồm sốt cao, nhức đầu, lạnh run, nhức mình mẩy, mệt mỏi kèm
theo ho, đau họng, sổ mũi.... Sốt lui dần sau 2 - 3 ngày, có trường hợp kéo dài
đến một tuần. Bệnh hầu hết nhẹ, đa số bệnh nhân khá hơn sau 2 - 5 ngày và bình
phục sau 1 tuần.
PV: Nhưng bệnh vẫn có thể nặng và gây chết người?
Bệnh có thể nặng đối với một số người, đặc biệt là người già, người bệnh có
tim mạch, bệnh phổi mãn tính, suy giảm miễn dịch... Những bệnh nhân này có thể
bị viêm phổi do siêu vi cúm hoặc do các vi trùng thường gặp như Streptococcus
pneumoniae, Staphyllococcus aureus, Haemophilus influenzae (thường gặp ở trẻ em)
hoặc phối hợp cả siêu vi cúm và vi trùng. Những trường hợp này nếu điều trị
không kịp thời và phù hợp có thể tử vong. Một số bệnh nhân nhất là người già dù
không bị viêm phổi vẫn có thể bị mệt mỏi hoặc ho kéo dài trong những tuần sau.
Bệnh cúm rất khó phòng bệnh vì đặc điểm dễ thay đổi tính miễn dịch của siêu
vi cúm như nói trên. Tuy nhiên đối với những người (từ 6 tháng tuổi trở lên) có
nguy cơ mắc bệnh nặng nếu được tiêm phòng vẫn có khả năng được bảo vệ chống lại
những chủng siêu vi cúm thường gặp.
PV: Người bị mắc bệnh cúm cần phải làm gì?
Trường hợp bệnh nhân sốt cao đột ngột từ 2 ngày trở lên, nhất là đối với
những người có nguy cơ mắc bệnh nặng nên được khám bác sĩ sớm để được điều trị
kịp thời, phù hợp.