HEMANGIOMA CƠ NHĨ TRÁI.
BS NGUYỄN KIM THÁI
BS NGUYỄN NGỌC KHÔI
Bệnh nhân nữ 58 tuổi, đến khám tại Trung tâm y khoa MEDIC vì ho, đau ngực khoảng 10 ngày. Tiền sử bản thân khoẻ mạnh. X quang phổi cho thấy có bóng mờ ở bờ tim trái. CT và siêu âm tim qua thành ngực (TTE ) và qua thực quản ( TEE) nghĩ là khối u màng ngoài tim. Bệnh nhân đã được khoa phẩu thuật lồng ngực BV CHỢ RẪY chuẩn đoán trước mổ khối u màng ngoài tim và chuẩn đoán sau mổ khối u cơ tâm nhĩ trái.Kết quả giải phẩu bệnh là hemangioma cơ nhĩ trái.
GIỚI THIỆU:
Trong số các bướu nguyên phát của tim, hemangioma tương đối hiếm với xuất độ < 2% các loại bướu. Mc Allister hồi cứu 533 trường hợp bướu nguyên phát của tim chỉ có 15 ca hemangioma. Cho đến nay dưới 40 ca hemangioma tim được báo cáo trên y văn thế giới.
Hemangioma tim xuất hiện ở mọi tuổi, cả hai giới. Đã có báo cáo bướu tim ở thai nhi 34 tuần đươc phát hiện lúc siêu âm chuẩn đoán tiền sản hai tháng trước phát hiện một bướu tim ở nhĩ phải không có ảnh hưởng huyết động học, sau đó được phẩu thuật thành công 10 ngày sau sinh và kết quả giải phẩu bệnh là hemangioma, và cũng đã có báo cáo hemangioma tim ở bệnh nhân 80 tuổi.
Vị trí: ở khắp tim: màng ngoài tim, cơ tim, nội tâm mạc, trong thất, trong nhĩ, lối ra thất trái, lối ra thất phải, van hai lá. Bizzard và cộng sự tìm thấy 21% hemangioma tim ở thành trước của thất phải, 21% thành bên của thất trái. Vách liên thất 17%.Trong một báo cáo khác vị trí của bướu thường là: thất phải, thất trái, vách liên nhĩ và nhĩ phải.
MÔ HỌC:
-Đại thể: hầu hết các báo cáo hemangioma tim thường nhỏ từ 2-3,5cm màu đỏ, xuất huyết hoặc xám trắng, cố định hoặc dạng polype, thường đơn độc nhưng cũng có thể thành chùm có thể phối hợp những nơi khác như da, nội tạng.
-Vi thể: cho thấy hình ảnh tăng sản mạch máu. Tế bào nội mô bị ép dẹp, dãn mạch dạng hang mạch. Mô đệm xơ hoá và hiện diện lympho bào, mô bào.
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
Tuỳ thuộc vị trí bướu: triệu chứng phổ biến nhất là khó thở, hồi hộp, hoặc đau ngực do mô bướu chèn ép động mạch vành, loạn nhịp, block nhĩ thất nếu vị trí bướu ở nút xoang hoặc nút nhĩ thất, tắc nghẽn nếu ở lối ra thất trái hoặc thất phải, suy tim, thuyên tắc. trong một vài trường hợp bướu phát triển trong màng tim gây ra tràn dịch màng tim.
HÌNH ẢNH HỌC:
- X Quang: có bóng mờ cạnh tim.
- Siêu âm: cho thấy một khối u ở tim
- CT và MRI: một bướu tim có tăng sinh mạch máu
ĐIỀU TRỊ:
Phẩu thuật lấy bướu là điều trị chính, cắt rộng không cần thiết trong khi cắt bướu không hoàn toàn có thể gây tái phát.
TIÊN LƯỢNG:
Những trường hợp cắt bướu thường có tiên lượng tốt, ngược với những trường hợp không cắt bướu có tiên lượng xấu vì có thể gây loạn nhịp thất, và tử vong đột ngột.
KẾT LUẬN:
- Hemangioma tim là một bướu lành rất hiếm.
- Trước đó phát hiện tình cờ lúc autopsy, ngày nay nhờ những phương tiện chuẩn đoán có thể phát hiện sớm.
- Phẩu thuật lấy bướu là điều trị chính.
Tài liệu tham khảo chính:
1/ Beat Kipfer, Lars Englberger, Edouard Stauffer, Thierry Carrel. Rare presentation of cardiac hemangiomas.Ann Thorac Surg 2000 ; 70: 977-979
2/ Brian R. Kann, William J Kim, Jonathan H. Cilley,Jr, Steven W. Marra, Anthony J. DelRossi.Hemangioma of the right ventricular outflow tract.Ann Thorac Surg 2000; 70: 975 -977.
3/ E. Manasse, F.Nicolini,R. Canziani, R. Gallotti. Left ventricular hemangioma. Eur J Cardiothorac Surg 1999; 15: 864 -866.
4/ Friedrich S.Eckstein,Markus K. Heinemann,Gunther J. Mielke, Annette Greschniok,Peter Bader, Gehard Ziemer.Resection of a large right atrial hemangioma in a neonate after prenatal diagnosis.Ann Thorac Surg 1999;68: 1074-1075.
5/ H A.McALLISTER, Jr, Robert J. Hall,Denton A.Cooley, Tumor of the heart and Pericardium.Current Problems in Cardiology,1999;24:57-116
6/ Jong -Won Ha, Moon -Hyoung Lee,Byung -Chung Chang, Namsik Chung, June Kwan, Sang -Ho Cho. Cardiac hemangioma.Clin.Cardiol.23,53-54(2000).
7/ Oren Lev -Ran,Menachem Matsa,Yosef Paz. Cavernous hemangioma of the heart.Eur J Cardiothorac Surg 2000; 18:371.
8/ Scott W.Nye,David A. Orsinelli, Peter B.Baker, David A. Brown.Surgical treatment of a hemangioma of the mitral valve. Ann Thorac Surg 2001 ;71: 345- 347.
9/ Yasuko Tomizawa,Masahiro Endo,Hiroshi Nishida,Chizuo Kikuchi, Hitoshi Koyanagi.Reconstruction of the left ventricle in a patient with cardiac hemangioma at the apex. Ann Thorac Sugr 2001 ; 71: 2032 -2034.