CHẨN ÐOÁN CHÍNH XÁC MỘT TRƯỜNG HỢP HIẾM GẶP: U THỂ CẢNH (CAROTID BODY TUMOR).
PHAN THANH HẢI, NGUYỄN THIỆN HÙNG,
HÀ THỊ THANH TUYỀN
TRUNG TÂM CHẨN ÐOÁN Y KHOA
Ngày 29.7.1995 Trung tâm Ung Bướu thành phố gởi bệnh nhân Nguyễn thị Kim S., 32 tuổi, địa chỉ 90/A Trần khắc Chân, quận Phú nhuận đến Trung tâm Chẩn đoán Y khoa (MEDIC) để khám siêu âm vùng cổ với chẩn đoán Hạch cổ trái đã mổ.
Từ 4 tháng nay bệnh nhân tự phát hiện bên cổ trái có một khối u mà không có triệu chứng bất thường nào khác. Khi đến xin khám tại Trung tâm Ung Bướu cô được mổ sinh thiết vì nghi là hạch ác tính từ vùng mũi hầu, nhưng không lấy được hạch. Do vậy bệnh nhân được cho làm siêu âm vùng cổ để kiểm tra lại với chẩn đoán lâm sàng đã nêu.
(Hình
1)
Tại Trung tâm Chẩn đoán Y khoa,
qua siêu âm B-mode, một khối u đặc, giới hạn rõ, kích thước 3,5 x 3,0 cm, cấu
trúc echo kém, gần như đồng nhất được phát hiện. Khối u này ở khoảng giữa góc
hàm trái và xương móng, làm tách rộng động mạch cảnh trong và cảnh ngoài bên
trái (H2)
.
Không thấy có hạch cổ trái kèm theo. Sau đó, khi được khám bằng siêu âm Dopper
màu, khối u này có nhiều tín hiệu màu trong lòng, tức là khối u có nhiều mạch
máu (Hình
3)
.
Kết quả chẩn đoán siêu âm B-mode và siêu âm Doppler màu là U thể cảnh bên trái
(ID 96994, BS Phan thanh Hải).
Cũng tại Trung tâm Chẩn đoán Y khoa, ngày 30.7.1995, bệnh nhân được làm CT-scan vùng cổ có tiêm cản quang. Khối u được ghi nhận ở ngang đốt sống cổ C2 đến C4, đường kính 3,5 x 2,3 x 3,0cm, bờ tròn đều, bắt cản quang khá rõ, và đồng nhất. Khối này dính và đẩy động mạch cảnh ra trước và vào trong. Không thấy hủy xương chung quanh. Không loại trừ u cuộn cảnh vùng tĩnh mạch cảnh trong bên trái (ID 95073002, BS Hà thị Thanh Tuyền).
Ngày 14.8.1995, tại bệnh viện Bình dân, bệnh nhân đã được GS Văn Tần mổ và lấy đi trọn khối u. Kết quả giải phẫu bệnh lý phù hợp với u thể cảnh (BS Nguyễn Sào Trung).
BÀN LUẬN:
U thể cảnh còn gọi là bướu tiểu thể cúa động mạch cảnh rất hiếm gặp, theo y văn (3) không thể chẩn đoán được trước mổ. và dễ lầm với hạch cổ (5). Với siêu âm chẩn đoán và CT-scan, hiện nay có thể phân biệt được giữa u thể cảnh và một hạch vùng cổ, góp phần chẩn đoán trước mổ chính xác.
Từ khóa: U thể cảnh, Carotid body tumor, Glomus tumor, Chemodectoma.
Summary: A left carotid body tumor of one 32 year-old female patient has been exactly diagnosed before operation by ultrasound and CT-scan examination.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. DEGOWIN & DEGOWINS,(1987): Bedside Diagnosic Examination, pp.225-226.
2. DU PLESSIS,(1984): A synopsis of surgical anatomy, pp.650-651.
3. HOLLINGSHEAD,(1954): Anatomy for surgeons. Tome 1 Head and neck,
pp.481- 482.
4. JEFFREY M. SHULAK,(1989): Color Flow Doppler of Carotid Body
Paraganglioma. J.Ultrasound Med. 8:519-521.
5. KARL-JURGEN WOLF - FRANZ FOBBE (1995): Color Duplex Sonography,
Principles and Clinical Applications, Thieme New York, pp.64-65.
6.LORENZO E. DERCHI et al,(1992): Carotid body tumors: US Evaluation,
Radiology,1992; 182:457-459.
7. NORMAN L. BROWSE, (1978): An introduction to the symptoms and signs of
surgical disease, pp. 233-234.
