THAI NGOÀI TỬ CUNG - THAI TRONG Ổ BỤNG

BS. VŨ THỊ NHUNG

PGĐ. BV HÙNG VƯƠNG

Ngày 6/4/1999 Bệnh viện Hùng Vương đã tiếp nhận một trường hợp hi hữu: Thai trong ổ bụng bám vào gan. Bệnh nhân T.T.H 23 tuổi, ngụ tại Hóc Môn, vào viện trong tình trạng khó thở và có dấu hiệu xuất huyết nội , thai 3 tháng tuổi - còn sống, nhưng phải mổ cấp cứu do thai nằm ngay dưới gan trái và dính vào một phần bờ cong nhỏ dạ dày, dính vào động mạch chủ bụng. Đây là ca thai?rong ổ bụng thứ tư được ghi nhận tại BV Hùng Vương trong vòng 20 năm qua, tuy hiếm gặp, nhưng thai trong ổ bụng là một hình thức của thai ngoài tử cung. Và hiện nay thai ngoài tử cung đang gia tăng, trung bình BV Hùng Vương tiếp nhận 2 - 4 ca/ngày, đa số vào viện trễ với tình trạng xuất huyết trong ổ bụng từ 500ml - l lít máu. Nếu cấp cứu không kịp thời có thể tử vong. Làm thế nào để phòng ngừa?

1. Nguyên nhân gây thai ngoài tử cung

Trong những năm gần đây, tỷ lệ thai ngoài tử cung trên thế giới gia tăng đáng kể. Đây là một bệnh dẫn đến chảy máu trong ổ bụng bất ngờ và rất nguy hiểm vì nếu không được phát hiện sớm có thể dẫn đến tử vong.

Bình thường sự thụ thai xảy ra ở 1/3 ngoài vòi trứng. Noãn sau khi thụ tinh sẽ di chuyển vào buồng tử cung, làm tổ và phát triển ở trong lòng tử cung. Khi trứng thụ tinh làm tổ và phát triển ở vị trí ngoài buồng tử cung thì ta gọi đó là thai ngoài tử cung. Hơn 97% các trường hợp thai ngoài tử cung ở vòi trứng - l% thai đóng ở buồng trứng, 0,5% thai ở cổ tử cung, 1 - 2% thai trong ổ bụng.

Tất cả những yếu tố làm chậm trễ hay ngừng di chuyển của trứng thụ tinh vào trong tử cung đều là nguyên nhân gây thai ngoài tử cung. Nguyên nhân gây bệnh thường nhất là viêm nhiễm vòi trứng do bệnh lây truyền qua đường tình dục đặc biệt là bệnh lậu, bệnh do Chlamydia trachomatis. Trước đây khi bị viêm phần phụ, bệnh nhân thường bị bít vòi trứng hoàn toàn và dẫn đến vô sinh. Ngày nay cùng với sự phát triển của các kháng sinh đời mới, thuốc đã ngăn ngừa được biến chứng trên, nhưng có khi vẫn bị chít hẹp một phần và điều này sẽ dẫn đến thai ngoài tử cung. Ngoài ra vòi trứng còn có thể hẹp lại do:

- Dị dạng bẩm sinh vòi trứng.

- Bệnh lạc nội mạc tử cung.

- Khối u phần phụ chèn ép vòi trứng.

- Những phẫu thuật ở vòi trứng trước đó như: triệt sản, nối vòi trứng.

Thai trong ổ bụng cũng là một hình thức của thai ngoài tử cung, tần suất xảy ra 1/10.000 đến 1/25.000 ca có thai, nhưng tiên lượng xấu hơn thai ở vòi trứng rất nhiều - do thai có thể làm tổ ở các cơ quan như ruột, trên mặt ngoài tử cung, có khi đóng cả ở gan, lách, nhau ăn sâu vào các cơ quan này và gây chảy máu nhiều khi được gỡ ra. Tỷ lệ tử vong gấp 5 lần trên thai ngoài tử cung ở vòi trứng. Thai trong ổ bụng thường do thai bị sảy qua loa vòi trứng ở giai đoạn sớm của phôi thai hoặc len qua kẽ hở của vết mổ trên tử cung ra ngoài ổ bụng, (vết mổ lấy thai, vết mổ xén góc tử cung về thai ngoài tử cung ở sừng trong lần thai trước đây).

2. Triệu chứng

Sự nhận biết những triệu chứng chính của bệnh rất cần thiết đối với bệnh nhân để họ đến với bệnh viện sớm khi thai ngoài tử cung chưa vỡ thì tiên lượng sẽ rất tốt. Các triệu chứng chính: Bệnh nhân thường có trễ kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt như: rong kinh rong huyết, có triệu chứng nghén, đau bụng vùng hạ vị. Cường độ đau bụng thay đổi lúc đầu thì đau ít nhưng dần dần đau dữ dội như dao đâm và muốn xỉu, đó là lúc thai ngoài tử cung bị vỡ - Nếu chảy máu nhiều thì bệnh nhân sẽ bị choáng và tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Có nhiều trường hợp sau khi chị em phụ nữ đi điều hòa kinh nguyệt hoặc nạo thai về thì tiếp tục ra huyết âm đạo kéo dài, đau bụng ngày càng tăng. Siêu âm có thể thấy có khối cạnh tử cung, đôi khi còn thấy tim thai đập, có dịch trong bụng thì cũng phải nghĩ đến thai ngoài tử cung.

Siêu âm là phương pháp rất thích hợp cho việc chẩn đoán sớm bệnh này, về điều trị thông thường là mổ cấp cứu, cắt tai vòi. Ngày nay với sự phát triển của y học hiện đại có thể mổ thai ngoài tử cung qua nội soi ổ bụng. Nếu thai nhỏ, có thể dùng Methotrexate để làm khối thai thoái hóa mà không cần mổ, nhờ vậy bảo tồn được vòi trứng, nhất là đối với phụ nữ chưa sanh hoặc còn muốn sinh con.

Khoảng 30% các trường hợp có thể có thai lại bình thường trong lần kế tiếp. Tỷ lệ tái phát thai ngoài tử cung ở các lần có thai sau khoảng 10%. Để phòng ngừa thai ngoài tử cung, chị em phụ nữ phải giữ vệ sinh tốt, hạn chế nạo phá thai và phòng ngừa viêm nhiễm sinh dục nhất là các bệnh lây truyền qua đường tình dục bằng cách chung thủy một vợ một chồng, dùng bao cao su khi quan hệ tình dục mà có nguy cơ lây bệnh.

Chị em phụ nữ có triệu chứng khí hư bất thường nên đi khám phụ khoa để được điều trị sớm vì nếu để trễ, viêm nhiễm thấp ở âm đạo cổ tử cung có thể lấn dần lên tử cung, vòi trứng để gây biến chứng nặng hơn, tạo điều kiện cho thai ngoài tử cung xuất hiện.

Thai kỳ

10 biện pháp chống stress trong thời kỳ mang thai
5 vấn đề có thể gây nguy hiểm cho thai phụ
Bà mẹ mang thai nên dự trữ mật ong và giấm táo
Bạn biết gì về đa thai.
Bạn đã sẵn sàng sinh con thứ hai
Cà phê không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi
Các biện pháp giảm đau khi sinh
Các kiểu nghén kỳ lạ
Cách xử trí những điều khó chịu khi mang thai
Có thể biết giới tính thai nhi ngay từ tháng đầu
Cơ hội sinh con trai phụ thuộc vào vĩ độ nơi bạn sống
Dùng vitamin trước thai kỳ giảm nguy cơ sinh non
Hãy để cho cuộc chuyển dạ tự nhiên
Hạnh phúc khi được thấy con cười trong bụng mẹ
Hầu hết các cặp vợ chồng khỏe mạnh đều có con sau 2 năm
Khi có thai có nên ăn uống tẩm bổ không ?
Khi một phụ nữ có thai
Không nên lạm dụng mổ đẻ
Không nên mổ đẻ chỉ vì sợ đau
Làm ca đêm dễ sinh con già tháng
Làm gì khi phát hiện dị tật của thai qua siêu âm
Làm gì khi phát hiện thai nhi bị dị tật
Làm thế nào để giảm đau khi sanh?
Lưu ý cho những bà mẹ lần đầu tiên đi biển.
Mùa hè - cơn ác mộng của bà bầu
Mất ngủ gây khó đẻ
Mẹ béo phì, con dễ bị thừa cân
Mẹ bị cúm, con dễ mắc tâm thần phân liệt
Mẹ bị cúmMẹ bị cúm, con dễ mắc chứng tâm thần phân liệt
Mẹ có tuổi hay sinh con nhẹ cân
Mẹ căng thẳng, con lo âu
Mẹ kiêng khem không ngăn ngừa được dị ứng ở con
Mẹ nghiền chocolate sẽ sinh con hay cười
Mẹ thiếu kẽm, con yếu xương
Mẹ thiếu sắt - con chậm phát triển
Mẹ thiếu vitamin B12, con dễ mang dị tật
Mẹ ăn cá, bé sớm biết bi bô
Mẹ ăn nhiều cá, con phát triển nhanh
Mối ràng buộc từ khi còn trứng nước
Mổ đẻ gây nguy hiểm cho bà mẹ và thai nhi
Một số bệnh lây truyền từ mẹ sang con
Một vài suy nghĩ không đúng 
Người mẹ có thai dùng thuốc như thế nào
Nhau tiền đạo
Những bất thường do dinh dưỡng khi mang thai
Những bệnh lý thường gặp trong 3 tháng đầu của thai kỳ
Những chuyện sinh đẻ kỳ diệu.
Những thay đổi ở người mẹ khi mang thai.
Những điều cần biết về giáo dưỡng thai nhi
Những điều cần tránh để sinh con khỏe mạnh
Nên dự báo 'tuần sinh' thay vì 'ngày sinh'
Phát hiện thai phát triển chậm bằng máy siêu âm Doppler
Phương pháp đơn giản giúp chẩn đoán nguy cơ sẩy thai
Phẫu thuật trẻ sơ sinh trong khi mổ đẻ
Phụ nữ có thai dùng thuốc như thế nào?
Phụ nữ có thai không cần ăn quá nhiều
Phụ nữ có thai không nên dùng quá nhiều cafein
Phụ nữ có thai không nên ăn nhiều gan
Phụ nữ có thai ăn kiêng long nhãn.
Phụ nữ lạc quan dễ sinh con trai hơn
Phụ nữ mang thai cần axit folic
Phụ nữ nhẹ cân dễ sinh con gái
Rối loạn tâm thần thời kỳ sinh đẻ
Sinh con không đau nhờ gây tê tủy sống
Sinh con trai làm giảm tuổi thọ của phụ nữ
Sinh không đau bằng gây tê và những biến chứng
Sinh không đau đã là hiện thực
Sinh mổ chọn ngày
Sinh một con - đột phá của kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm
Sinh tư cùng trứng - một hiện tượng hiếm gặp
Sinh vào mùa hè dễ hiếm con
Sinh vào mùa đông dễ mắc bệnh tim
Sinh ða thai: vấn đề đạo đức sản khoa và tâm lý xã hội
Siêu âm 4 chiều giúp nhìn rõ bào thai
Siêu âm theo dõi thai kỳ là cần thiết
Stress chuyển dạ rất có lợi cho trẻ
Suy dinh dưỡng bào thai
Suy nhược gia tăng vào cuối thai kỳ
Sử dụng áo nịt khi mang thai và cho con bú
Taurine giúp phòng bệnh tiểu đường từ trong bụng mẹ
Thai kỳ và siêu âm
Thai nhi cảm nhận thế giới như thế nào
Thai phụ cần cảnh giác với nhiễm khuẩn đường sinh dục
Thai phụ dùng thuốc đa sinh tố, con sinh ra ít bị ung thư
Thai phụ nên kiêng rượu bia hoàn toàn
Thai phụ thiếu máu ít có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Thai phụ tăng nhiều cân dễ bị béo phì sau sinh
Thay đổi cảm xúc phòng the ở phụ nữ có thai
Thói quen lười biếng hình thành từ trong bụng mẹ
Thăm khám thai kỳ
Tuổi mang thai và những nguy cơ thường gặp
Xem mặt con sớm bằng máy siêu âm 4 chiều
Đa số phụ nữ mang thai có thể đi máy bay
Đa thai và dính thai.
Đau đẻ và vấn đề đẻ không đau
Đề phòng thiếu máu khi mang thai
Để giảm nỗi khó chịu của phụ nữ mang thai

Các bất thường trong thai kỳ

Bào thai cũng có thể bị bệnh bạch cầu
Bệnh tật của người mẹ có thể gây nguy hiểm cho thai nhi
Chẩn đoán chửa ngoài tử cung bằng xét nghiệm máu
Chửa ngoài tử cung - chứng bệnh không thể xem thường
Các yếu tố nguy cơ sinh non 
Cảnh báo về bệnh tiểu đường khi mang thai
Cần xét nghiệm HIV ngay lúc chuyển dạ
Phát hiện gen liên quan đến tiểu đường trong thai kỳ
Phát hiện sớm các bệnh truyền từ mẹ sang con
Stress có thể gây sảy thai
Sảy thai làm bệnh viêm khớp nặng thêm
Thai nghén với người mằc bệnh tim
Thai ngoài tử cung, thai trong ổ bụng
Thai phụ bị bệnh răng miệng dễ sinh con nhẹ cân
Thuyên tắc ối.
Tháng sinh tiết lộ nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng
Thảo dược có thể gây khuyết tật cho thai nhi
Thử máu báo trước nguy cơ chết lưu thai nhi
Tiểu đường thai kỳ nguy hiểm cho cả mẹ và con
Tắc mạch ối - tai biến sản khoa bất khả kháng
Viêm gan siêu vi và thai nghén
Viêm ruột thừa và thai kỳ
Điều nên biết về thai chết lưu.

Các vấn đề sau sinh

Bú sữa mẹ có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim
Bảo vệ nguồn sữa cho bà mẹ sau sinh
Cho con bú không giúp ngăn chặn béo phì
Chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ đẻ non
Con sinh đôi của hai ông bố
Con đầu lòng dễ bị bệnh tim
Các dị tật bẩm sinh có thể điều trị được bằng vật lý trị liệu.
Cách trị viêm tắc tia sữa
Cảnh giác với bệnh loạn thần sau sinh
Làm thế nào để tiết sữa trở lại
Màng trong - căn bệnh nguy hiểm ở trẻ đẻ non
Rối loạn kiểm soát bàng quang sau khi sinh
Tế bào của con chữa lành vết thương cho mẹ
Xử lý tình huống sau sinh
Ăn uống gì để có sữa?

Thụ thai - tránh thai

"Nhắm mắt khi quan hệ sẽ không có thai"
10 bí quyết giữ gìn khả năng thụ thai
Axit folic và kẽm làm tăng số lượng tinh trùng
Biện pháp tránh thai cho phụ nữ trên 40 tuổi
Bỏ thai 2 tháng bằng thuốc
Cao dán tránh thai đầu tiên cho phụ nữ
Cho và nhận tinh trùng
Châm cứu có thể giúp các cặp vô sinh sớm có con
Chậm có thai sau khi bị sảy thai
Coi chừng vô sinh do nạo phá thai
Các dung môi có thể gây vô sinh
Các yếu tố dẫn đến sinh non
Cân nặng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Có bầu lúc nào tốt nhất?
Khuẩn Chlamydia có thể khiến đàn ông vô sinh
Làm mẹ nhờ tinh trùng của... em trai
Lại nói về thuốc tránh thai
Lối sống tác động lớn đến khả năng có con
Mua bán tinh dịch người bất hợp pháp
Mê tín và khoa học trong lựa chọn giới tính thai
Nạo phá thai: không phải chuyện đơn giản!
Phụ nữ dùng thuốc tránh thai
Phụ nữ hay lo thường khó thụ thai
Que tránh thai đặt ở... tay
Sanh trai hay gái theo ý muốn - BS Hồ Ngọc Minh
Sản phẩm tránh thai mới
Thuoc tranh thai the he thu 3 an toan hon
Thuốc diệt tinh trùng có thể gây bệnh ở phụ nữ
Thuốc phá thai Mifepristone và Misoprostol
Thuốc tránh thai mới giúp giảm số kỳ kinh
Thắt ống dẫn tinh có thể giảm khả năng làm cha
Thế nào là tinh dịch không tốt
Tiếp xúc bên ngoài liệu có thể mang thai
Tính ngày thụ thai (tránh thai) theo ngày hành kinh
Tăng khả năng làm cha cho nam giới
Viagra kìm hãm sự thụ thai
Viagra kìm hãm sự thụ thai
Viên thuốc tránh thai khẩn cấp
Xét nghiệm vợ chồng vô sinh
Điều trị vô sinh bằng vitamin B12
Điều trị vô sinh cho nam giới
Điều trị vô sinh nam
Đo hormones để dự báo khả năng hư thai
Đừng vội lo lắng khi mất kinh

Thụ thai nhân tạo

BV Từ Dũ thực hiện thành công hút tinh trùng từ mào tinh
Chi phí thụ tinh trong ống nghiệm
Fairfax - công nghệ sinh con theo giới tính
Hai ca mang thai nhờ kỹ thuật hút tinh trùng từ mào tinh
Hiếm muộn - vô sinh
Hiếm muộn - vô sinh một số điều cần biết
Hiện tượng đa thai trong thụ tinh trong ống nghiệm
Không cần nằm nghỉ quá lâu sau khi chuyển phôi
Kỹ thuật cho – nhận phôi trong điều trị vô sinh
Nhân sự kiện một ca sinh tư từ thụ tinh trong ống nghiệm tại sao lại dễ đa thai?
Những câu chuyện về cho - nhận tinh trùng
Những thành công kỳ diệu trong sản khoa
Những thầy thuốc tạo ra con người
Quy trình khám và điều trị vô sinh
Thành công từ ca cho trứng đầu tiên ở việt nam - một triển vọng mới cho người vô sinh
Thụ tinh trong ống nghiệm, cấy hai phôi hay một phôi?
Thực hiện thành công hút tinh trùng từ mào tinh
Tử cung ảo có thể giúp ngừa sinh non