Mùa hè - cơn ác mộng của bà bầu
 |
| Hãy tự làm mát trong những ngày hè oi ả. |
Thai nghén và cái nóng thiêu đốt có lẽ chẳng bao giờ hoà hợp với nhau. Sự oi bức, độ ẩm cao và nắng gắt luôn khiêu khích lòng kiên nhẫn của thai phụ, khi mà cơ thể họ vốn đang phải chịu những thay đổi khó chấp nhận. Vậy làm sao để mùa hè không trở thành nỗi kinh hoàng cho cả mẹ và bé.
| Đổi màu da |
Đối với người bình thường, làn da sẽ bị tổn thương và rất dễ ung thư nếu tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng. Thế nhưng đối với phụ nữ mang thai, hiện tượng này còn nhạy cảm hơn nhiều. Chỉ cần vô tâm ra nắng vài phút, bạn sẽ nhận được một làn da rám nắng và sẫm lên trông thấy. Nguyên nhân khiến da trở nên dễ bắt nắng là do chất melanin - một sắc tố tự nhiên gây tàn nhang và cháy nắng. Khi mang thai, chất này sẽ phản ứng lại sự thay đổi nội tiết bằng cách "đổ thêm màu" vào những vùng kín như núm vú, nách hay cửa mình. Nó thậm chí còn vẽ một đường chỉ đậm chạy dọc ở phần giữa bụng, hoặc chấm những đốm nâu đỏ ở trán, gò má, ngực và phía môi trên. Những người vốn có nước da sẫm sẽ bị đen ở vùng mặt nhiều hơn. Melanin đã làm cho bà bầu trông thật nhem nhuốc, nhưng rất may là nó chỉ trái khoáy trong thời kỳ mang thai. Hiện tượng da sẫm sẽ trở nên nhạt dần khi em bé chào đời.
Cách phòng tránh
Thực tế là không có cách nào ngăn chặn triệt để hiện tượng đổi màu da khi mang thai. Tuy nhiên, nó sẽ bớt tồi tệ hơn nếu bạn chú ý bảo vệ làn da khi ra nắng, đặc biệt là vùng mặt và phần ngực trên. Đừng tưởng càng phơi nắng để nền da tối hơn thì sẽ che được các đốm sẫm - chúng sẽ càng đen và lộ rõ hơn đấy! Hãy tránh nắng trong khoảng 10 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Nếu buộc phải ra ngoài, hãy đội mũ rộng vành và dùng kem chống nắng có độ SPF tối thiểu là 15.
| Ngứa ngáy |
Trong suốt thời kỳ mang thai, bạn hay bị khô và ngứa ngáy ở ngực và bụng. Đây là những vùng da bị kéo căng nhiều nhất do cơ thể tăng cân. Sự khó chịu này sẽ càng trầm trọng hơn khi cái nóng thiêu đốt của mùa hè lấy đi độ ẩm cần thiết của da.
Cách phòng tránh
- Bạn cần uống ít nhất 10 cốc nước không chứa caffein mỗi ngày, thậm chí nhiều hơn nếu bạn vận động tích cực.
- Giữ ẩm cho da bằng cách dùng sữa tắm hoặc kem giữ ẩm dạng gel. Bôi kem ngay sau khi tắm, lúc làn da vẫn còn hơi ướt.
- Để làm dịu cơn ngứa, có thể tắm nước mát và để da khô tự nhiên.
| Chứng phát ban |
Cái nóng và mồ hôi sẽ cùng nhau gây ra chứng phát ban, khiến da bạn bị nổi mẩn, ngứa râm ran như kiến bò. Phát ban thường xảy ra khi hai vùng da cọ sát vào nhau, ví dụ như vùng dưới ngực.
Cách phòng tránh
- Sau khi tắm, hãy vỗ nhẹ vào những vùng giữa các nếp gấp da cho đến khi khô.
- Tránh mặc quần áo chật hoặc bằng sợi tổng hợp. Phụ nữ mang thai chỉ nên dùng coton, lanh hoặc những sợi tự nhiên khác có khả năng thấm mồ hôi và thoái ẩm nhanh.
- Để thoáng những vùng da bị ngứa bất cứ lúc nào có thể.
- Nếu phát ban nặng, hãy tham vấn bác sĩ về việc sử dụng kem hydrocortisone 1%.
| Phù nề |
Trong quá trình thai nghén, cơ thể sẽ giữ khoảng 7 kg nước nhằm hỗ trợ cho sự thay đổi thể chất của mẹ và bé. Hơn một nửa lượng dịch này được dùng để tạo ra nước ối, làm nhiệm vụ cấp nước và nuôi dưỡng tế bào của bé và tử cung. Phần còn lại được lưu giữ trong các mạch máu, giúp máu lưu thông tốt và chuyên trở được nhiều oxy, dưỡng chất tới nuôi thai, đồng thời giải phóng chất thải của bé nhanh hơn.
Chính lượng dịch trên đã làm tăng thể tích máu, khiến nhiều người bị phù nề ở chân và mắt cá vào cuối thai kỳ. Sở dĩ chân dễ bị phù nhất là do đây là nơi thấp nhất so với tim, khiến máu khó chảy ngược trở về tim nhất. Thêm vào đó, tử cung ngày càng lớn gây chèn ép lên các tĩnh mạch đưa máu về tim từ những vùng thấp trong cơ thể. Tình hình càng trở nên nghiêm trọng vào mùa hè, khi mà nhiệt độ tăng cao khiến cơ thể phải giữ nhiều nước hơn. Hiện tượng phù nề rất dễ thấy ở những vùng có khí hậu nóng ẩm. Độ ẩm trong không khí sẽ làm cho cơ thể khó thoát nước để tự làm mát hơn.
Cách phòng tránh:
Hãy kê chân cao hơn tim trong vòng 20-30 phút, tốt nhất là thư giãn trên gối êm, chứng phù nề sẽ biến mất. Tuy nhiên, nếu bạn không thấy đỡ, lại thêm phù ở vùng mặt và hai tay, hãy nghĩ tới hội chứng tiền sản giật. Đây là hiện tượng thai nghén nguy hiểm liên quan đến tăng huyết áp. Dưới đây là một số lời khuyên:
- Uống đủ nước.
- Tránh đứng hoặc ngồi một chỗ quá lâu. Nếu công việc buộc phải đứng nhiều thì sau mỗi giờ hãy đi lại khoảng 5 phút để giúp máu lưu thông từ chân lên tim tốt hơn. Có thể đứng tại chỗ và tập động tác bước cầu thang: nâng từng chân lên như thể bạn đang leo cầu thang. Trái lại, nếu phải ngồi nhiều, hãy thư giãn đôi chân trên một vật cao như cái hộp hoặc giá đỡ. Nếu thấy bị đau lưng khi kê cả hai chân, hãy luân phiên từng chân một.
- Để giảm bớt lực đè của tử cung lên tĩnh mạch ở chân, hãy mặc loại quần có chức năng nâng bụng và sử dụng dây lưng dùng cho phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, vào mùa hè thì đây không phải là giải pháp hay vì những kiểu quần và dụng cụ này có thể khiến bạn thêm nóng bức.
- Cần nghỉ ngơi thư giãn tối thiểu 30 phút vào buổi sáng và chiều trong tư thế nằm nghiêng. Buổi đêm đi ngủ cũng nên nằm ở tư thế này, nó sẽ giúp tăng cường lưu thông máu và giảm sức chèn ép của bé lên tĩnh mạch ven.
Mệt mỏi do nóng và mất nước |
Oái oăm thay, tất cả lượng dịch dự trữ trong cơ thể lại không thể bảo vệ bạn và bé khỏi bị mất nước trong suốt mùa hè. Trái lại, nó còn làm trầm trọng thêm chứng mất nước, do nước bị tách ra khỏi tế bào và được lấp vào những khoảng trống xung quanh tế bào. Thêm vào đó, trong cái nóng oi bức, cơ thể phải tự làm mát bằng cách đổ mồ hôi, khiến cho lượng nước tuần hoàn giảm đáng kể.
Tình trạng mất nước đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai. Nó khiến tim của bé đập nhanh hơn và làm tăng nguy cơ sinh non. Những biểu hiện mất nước thai nghén bao gồm cảm giác khát, nứt môi, khô da, mệt mỏi và táo bón. Đối với em bé, dấu hiệu duy nhất là hiện tượng hoạt động ít và yếu hơn bình thường. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu thấy bé đạp yếu trong vòng 24 giờ.
Cách phòng tránh:
Nếu xuất hiện triệu chứng, hãy uống ngay một cốc nước lọc đầy hoặc nước hoa quả. Nhớ bổ sung liên tục trong ngày. Tuy nhiên, tốt nhất là không nên để có dấu hiệu rồi mới "chữa cháy", bởi vì khi đó bạn và bé đã bị mất quá nhiều nước rồi.
Nếu không nhanh chóng bù nước, mẹ và bé càng thêm mệt mỏi do nóng, kèm theo những triệu chứng nguy hiểm như yếu dần, lo lắng, chuột rút, buồn nôn và ngất. Hãy uống ngay một cốc nước hoa quả trong khi chờ được đi cấp cứu.
Để phòng mất nước và mệt mỏi do nhiệt, hãy uống ít nhất 8 đến 10 cốc nước không chứa caffein mỗi ngày. Cố gắng hạn chế ra ngoài nắng quá lâu, tránh những tình huống gây nhiệt. Nếu trong nhà và nơi làm việc không có máy điều hóa, hãy trang bị thay thế bằng quạt, máy lọc khí hoặc máy cân bằng độ ẩm.
Tóm lại, để những ngày hè khắc nghiệt trở nên dễ chịu hơn, bạn hãy ghi nhớ một số bí quyết sau:
- Uống 8-10 cốc nước không chứa caffein mỗi ngày, thậm chí nhiều hơn nếu ra nhiều mồ hôi. Nước trắng là tốt nhất, song cũng không đừng quên các loại sữa ít béo, nước hoa quả, đặc biệt là nước chanh, kem trái cây...
- Mặc quần áo rộng, nhẹ, thoáng mát được làm từ các chất liệu tự nhiên.
- Bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời. Dùng kem chống nắng từ 15 SPF trở lên và tránh mặc vải dệt thưa, thậm chí cả khi trời có mây. Nên nhớ mây không thể ngăn chặn hoàn toàn những tia độc hại tiếp cận da.
- Nếu thấy nóng trong người, hãy tắm vòi hoa sen nước mát, hoặc áp khăn lạnh hoặc đá vào những điểm mạch ở cổ tay, gáy và trán.
Đây là những giải pháp thông dụng và nhẹ nhàng nhất giúp bạn và bé trải qua những tháng hè oi ả. Nên nhớ, nếu mẹ thấy dễ chịu thì bé yêu mới phát triển khỏe mạnh và vui đùa trong bụng suốt ngày. Bé sẽ rất biết ơn nếu bạn biết cách tự thư giãn đấy!
Mỹ Linh (theo Pregnancy.net)
