Chất xơ có lợi cho sức khoẻ hay không?
Diệu Minh (Theo Top Santé 5/98)
Chất xơ có nhiều trong trái cây, rau củ và ngũ cốc, rất có lợi về mặt sức khoẻ cũng như ngoại hình. Nhưng vẫn còn một số điều mà ta phân vân về chất xơ.
Có nhiều loại chất xơ khác nhau?
Ðúng. Hiện diện trong vỏ và thành của thực vật, chất xơ hoặc rất cứng và có dạng sợi (xơ không tan), hoặc nhày và có dạng keo (xơ tan được). Loại này rất dễ tan trong nước, biến thành dạng giống như keo.
Loại xơ cứng hiện diện trong vỏ ngũ cốc (nhất là cám), nhưng cũng có trong rau đậu (đậu lăng, đậu trắng, đậu Hà Lan), vỏ của vài loại trái cây như nho, mơ....
Xơ tan được trong nước chủ yếu hiện diện trong quả có hạt nhỏ như bom, le, hay loài mộc qua ở miền ôn đới, trong quả sim, dâu tây, trái cây khô như vả, mơ và tất cả những loại rau xanh khác.
Xơ giúp ta chống táo bón?
Ðúng. Nhất là loại xơ không tan, bởi vì khi hiện diện trong bộ tiêu hoá, xơ sẽ hấp thụ nước và làm cho phân mềm ra, tăng khối lượng và giảm gần 40% thời gian di chuyển. Kết quả là chủ thể sẽ cảm thấy táo bón và các bệnh có liên quan như trĩ chẳng hạn.
Xơ giúp chống ung thư kết tràng?
Ðúng. Những nghiên cứu gần đây cho thấy chất xơ có khả năng phòng ngừa ung thư kết tràng, vì giúp ta giải phóng đều đặn những chất thải ứ đọng trong ruột, nếu không những chất thải này sẽ trở nên độc hại.
Xơ làm giảm tỷ lệ xholesterol?
Ðúng. Một vài loại xơ tan trong nước, ví dụ như xơ của lúa mạch và yến mạch, xơ của vài loại đậu như đậu trắng, đậu lăng, đậu poa, cùng với chất pectine trong múi cam, trong trái bom và vài họ củ cải, khi hiện diện trong hệ tiêu hoá của ta sẽ quyện lấy cholestorel, giúp tống khứ chất thải ra ngoài. Thức ăn giàu chất xơ sẽ làm cho tỷ lệ cholesterol (nhất là cholesterol độc hại) và các chất triglyceride trong máu giảm từ 10 đến 20%.
Xơ giúp ta ngon miệng?
Sai. Xơ hấp thụ nước, phồng to lên và làm cho dạ dày ta mau đầy hơn, vì vậy, chất xơ có thể là cho ta có cảm giác "ngang ngang" trong bụng, và việc này có lợi khi bạn đang theo chế độ ăn kiêng. Hơnnữa, xơ còn chocơ thể ta giảm sức hấp thụ chất đường và chất béo. Bên cạnh đó, bản thân chất xơ trong thực phẩmbuộcta nhai kỹ hơn. Cuối cùng, chất xơ không có giá trị về mặt năng lượng, vì vậy được xem như là một "đồng mình" tốt cho những ai muốn giữ eo.
Chúng ta dùng quá nhiều chất xơ?
Sai. Mỗi ngày chúng ta chỉ tiêu thụ khoảng 15g chất xơ, trong khi bác sĩ khuyên ta nên dùng khoảng 30g (trong đó có 60% là từ ngũ cốc).