Chế độ ăn cho người mắc bệnh ở mật
 |
| Chế độ ăn nhiều hoa quả có lợi cho người mắc bệnh về mật. |
Những người bị viêm túi mật hoặc đường mật mạn tính nên hạn chế chất béo. Hằng ngày chỉ nên ăn một lần thịt, dùng loại thịt trắng và nạc, không có mỡ.
Các bệnh về mật bao gồm viêm túi mật cấp tính, viêm túi mật mạn tính, sỏi đường
mật và sỏi túi mật. Việc thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp cho quá
trình điều trị bệnh hiệu quả hơn.
Khi bị viêm túi mật cấp tính, cần để
cho túi mật nghỉ ngơi bằng cách loại bỏ hoặc giảm bớt các chất béo trong chế độ
ăn và cả chất protid nữa vì chúng làm cho túi mật tăng co bóp. Chế độ ăn chỉ nên
có glucid như nước đường, nước quả, nước rau, cho thêm bột ngũ cốc, khoai
nghiền. Nên ăn nhạt, nhiều chất xơ để chống táo bón, có thể cho ăn sữa đã tách
bơ.
Trong trường hợp bị viêm túi mật hoặc đường mật mạn tính, bệnh nhân
thường có triệu trứng rối loạn tiêu hóa, cần áp dụng một chế độ ăn nương nhẹ
chức năng mật, tương tự như chế độ ăn nương nhẹ chức năng gan, cụ thể là hạn chế
chất béo. Các chất mỡ có ảnh hưởng không chỉ đối với chức năng gan, mật mà cả
với dạ dày. Nó làm cho môn vị mở chậm và gây đầy bụng vì nó tụ lại trong dạ dày.
Mỡ cản trở bài tiết HCl (cần cho sự tiêu hóa protid) và làm cho mật xuống ruột
không đều, tăng chất độc vào máu, ảnh hưởng tới gan.
Người bị viêm túi mật và đờng mật mạn tính về mật mỗi ngày chỉ nên ăn một lần
thịt, dùng loại thịt trắng và nạc, không có mỡ. Dùng thịt tươi, nấu đơn giản.
Đạm thực vật (đậu, đỗ) nên ăn dưới dạng nghiền nát, ninh nhừ.
Với các thức ăn
giàu glucid, nên dùng nhiều đường vì dễ tiêu, không ảnh hưởng xấu đến mật, không
dùng chocolate, ca cao, các thức ăn có trộn thêm trứng và bột (ví dụ bánh ngọt)
vì gây khó tiêu.
Bệnh sỏi mật được chia thành 2 nhóm chính tùy vị trí: sỏi túi mật và sỏi đường mật. Ở các nước nhiệt đới, các nước nghèo, sỏi đường mật chiếm đa số vì nó liên quan đến nhiễm trùng đường mật, chủ yếu do giun và trứng giun gây ra. Tính chất của sỏi cũng được chia thành 2 loại: sỏi sắc tố mật và sỏi cholesterol. Sỏi cholesterol thường gắn với tình trạng béo phì, với chế độ ăn nhiều chất béo và cholesterol máu cao.
Để
tránh ứ đọng mật và nhiễm trùng đường mật, cần hạn chế các thức ăn gây táo bón
(các thức ăn, nước uống có nhiều tanin), vì táo bón tạo cơ hội cho vi khuẩn
đường ruột phát triển, dẫn đến viêm tá tràng, viêm túi mật và ống mật, làm cho
mật dễ lắng đọng thành sỏi.
Để tránh sỏi cholesterol xuất hiện, cần hạn chế
các thức ăn có nhiều mỡ và cholesterol như phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng...
TS Nguyễn Thị Lâm, Sức Khỏe & Đời Sống
