7 LOẠI THỨC ĂN CẦN THIẾT CHO SỨC KHỎE
Tác giả : BS. NGUYỄN LÂN ĐÍNH (Chuyên viên Dinh dưỡng)
Viện Quốc gia Y tế Hoa Kỳ trong một báo cáo gần đây đã báo động bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) type 2 đang đe dọa đến 16 triệu người dân Mỹ thuộc đủ các sắc tộc. Và con số này ngày càng có chiều hướng gia tăng, mà nguyên nhân chính xuất phát từ bữa ăn hàng ngày của họ.
Nếp sống hàng ngày của người Mỹ không lành mạnh vì ít nhất 2 lý do:
1. “Ăn quá nhiều calo “rỗng”, chất dinh dưỡng “bảo vệ cơ thể” nhưng các vi chất chẳng có bao nhiêu.
2. Ít hoạt động chân tay, dễ bị béo phì là những yếu tố nguy cơ then chốt dẫn tới bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) type 2.
Nếu giảm thiểu được nguy cơ bị ĐTĐ type 2, chúng ta sẽ phòng tránh được rất nhiều bệnh “ăn theo” như bệnh tim, ung thư, béo phì, những tình trạng mất quân bình nội tiết và nhiều bệnh khác...
Đây là một cách nhìn nhận vấn đề tích cực hơn: Đơn giản là người ta khuyến khích bạn ăn thêm những thức ăn lành mạnh trong bữa ăn hàng ngày, chứ không phải kiêng hoàn toàn những món bạn ưa thích. Nếu khéo lựa chọn, bạn còn có khả năng trút bỏ được vài kg dư thừa và tăng cường thêm sinh lực.
Mặc dù khó đạt được sự nhất trí trong việc tuyển chọn những thức ăn lành mạnh nhất, nhưng một công trình nghiên cứu được công bố trên tờ báo của Hội Nội khoa Hoa Kỳ (The Journal of the American Medical Association) cho biết, những người nào ăn nhiều 7 loại thức ăn sau đây sẽ giảm được 30% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân.
1. Tỏi ta (Garlic)
Có thể nói tỏi ta là thức ăn có tác dụng chống lại bệnh tật mạnh nhất. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh hiệu lực của loại thức ăn kỳ diệu này, và có lẽ hiệu quả thực tế lớn nhất của tỏi là đặc tính kháng siêu vi của nó: tỏi diệt được các siêu vi gây cảm, cúm. Theo các thử nghiệm do tiến sĩ James North, một nhà vi sinh vật học tại trường Đại học Brigham Young: “Khi cảm thấy bắt đầu đau họng, bạn hãy ăn ngay tỏi là có thể hết hẳn”.
2. Trà xanh (Green Tea)
Các nhà nghiên cứu thuộc trường Đại học bang Kansas gần đây đã tiến hành định lượng chất kháng ôxy hóa trong trà xanh và phát hiện rằng: Hàm lượng này có hiệu lực gấp 100 lần vitamin C và 25 lần vitamin E trong việc bảo vệ các tế bào chống lại tổn thương mà chúng ta nghĩ có liên quan với bệnh ung thư, bệnh tim và những bệnh khác.
3. Dầu O-Âliu sống đặc biệt (Extra Virgin Olive Oil)
Theo các chuyên viên tiết thực, dầu o-âliu có tác dụng tăng cường sức khoẻ của bạn gấp đôi; Trong khi các chất béo “no” trong thịt và các sản phẩm từ sữa nguyên kem làm tăng hàm lượng cholesterol LDL “xấu”, có khuynh hướng làm tắc động mạch và hạ thấp chất cholesterol HDL “tốt”. Muốn đảo ngược lại thì phải làm hạ thành phần LDL và làm tăng thành phần HDL.
Trong nỗ lực này, các chất béo có nhiều nối đôi (như trong dầu bắp hay dầu đậu nành) có làm hạ được thành phần LDL, nhưng lại cũng làm hạ luôn cả HDL. Chỉ có dầu ô-liu giàu acid oleic có 1 nối đôi, chỉ làm hạ thành phần HDL “xấu” mà không ảnh hưởng gì đến thành phần HDL “tốt” cả (xem như tương đối làm tăng tỷ lệ HDL trên Cholesterol tổng cộng).
Ưu điểm của chế độ ăn Địa Trung Hải là tuy bữa ăn đạm bạc nhưng không bao giờ thiếu cá và dầu ô-liu, cà chua, nên rất ít bị bệnh tim mạch. Ở ta, dùng nhiều đậu phộng tươi cũng có thể thay thế được dầu ô-liu (rất đắt tiền) vì thành phần acid oleic của dầu đậu phộng cũng chẳng thua dầu ô-liu là bao.
4. Nho đỏ (Red Grapes)
Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh việc uống rượu chát với mức độ vừa phải sẽ giúp tăng sức khỏe và tuổi thọ. Tác dụng này hẳn có liên quan tới đặc tính kháng ôxy hóa mạnh của những chất có trong nho đỏ - gọi là các chất bioflavinoids.
Hiện nay nho đỏ đã trồng và phát triển ở Việt Nam, được các nhà sản xuất chế biến thành rượu chát khá ngon theo công nghệ của Pháp. Ngoài ra chúng ta còn có thể tận dụng quả dâu tằm (cũng giàu bioflavonoids) để làm rượu, có khả năng giúp tăng sức khỏe và tuổi thọ.
5. Các hạt ngũ cốc toàn vẹn (Whole Grains = còn nguyên cám)
Năm 1999, một công trình nghiên cứu của trường Đại học Minnesota đã khám phá việc ăn các hạt ngũ cốc nguyên cám sẽ giúp tăng tuổi thọ, vì chúng hàm chứa những tác nhân chống ung thư, ổn định các mức nồng độ huyết đường lượng và Insulin trong máu.
Nguồn thức ăn tốt nhất là các loại ngũ cốc còn nguyên lớp bao bên ngoài, mỗi phần đem lại ít nhất 5g chất xơ. Chẳng hạn bánh mì làm bằng bột mì pha bột cốc loại khác, như lúa mạch đen (pumpernickel, rye) hoặc làm bằng lúa mì nguyên hạt (whole wheat).
6. Nước toàn vẹn (Whole Water)
Dù nước không được xếp là thức ăn, song đây là một thành phần rất quan trọng cho sức khỏe. Một loạt các nghiên cứu mới đây đã cho thấy nước toàn vẹn có những lợi ích rất tốt cho sức khỏe.
Ở Mỹ hiện chỉ có hai loại nước toàn vẹn được chứng nhận, đó là nước Evian và Trinity Springs, được khai thác từ nguồn nước có độ sâu nhất thế giới. Còn ở Việt Nam có các nhãn hiệu La Vie, Dapha, Vĩnh Hảo... Tháp dinh dưỡng thiết kế riêng cho người trên 70 tuổi cũng khuyên nên uống 8 ly nước mỗi ngày.
7. Kem và Sô-cô-la
Những đặc tính có tác dụng tốt cho sức khỏe tâm thần của kem và sô-cô-la cũng được đánh giá cao. Nhiều công trình nghiên cứu y khoa đã cho thấy các chất phenylethylamines tìm thấy trong sô-cô-la rõ ràng có tác dụng làm thoải mái tinh thần.
Nhiều tài liệu cũng chứng minh từ xưa, người dân Aztec đã sử dụng cacao như một vị thuốc. Năm 1788, bác sĩ nổi tiếng người Pháp Francis Joseph Victor Broussais đã nói về tác dụng của sô-cô-la như sau: “Sô-cô-la chất lượng tốt có tác dụng hạ sốt và giúp người bệnh mau phục hồi sức khỏe”.
Kết luận
Bước qua thế kỷ 21, các nguyên tắc dinh dưỡng đã có phần thay đổi, khuyên uống đủ nước, dùng điều độ những món ăn trên cơ sở gạo lức, sử dụng chất béo giàu acid oleic, gia vị nên có tỏi, hàng ngày nên uống chè tươi, uống một ly rượu chát trước mỗi bữa ăn v.v...
Việc sử dụng “7 thức ăn lành mạnh” nói trên rất dễ thực hiện, vừa đơn giản lại dễ tìm, ai cũng có thể áp dụng được để góp phần bảo vệ và nâng cao sức khỏe.
Chú thích ảnh:
- Bột ngũ cốc nguyên cám.
- Sôcôla.