Ăn hàn the, chết người từ từ
Hàn the là một chất phụ gia không được phép sử dụng vì gây độc cho cơ thể. Thế nhưng, trên thực tế, chưa bao giờ hàn the lại được sử dụng rộng rãi như bây giờ. Ngay trong Tháng hành động vệ sinh an toàn thực phẩm này, hàn the vẫn được bày bán công khai tại các chợ. Hơn thế, muốn mua cả tấn để cho vào thịt, cá…cũng có.
Tại các điểm trung chuyển hàn the lớn nhất Hà Nội như chợ Hàng Da, chợ Đồng Xuân - Bắc Qua, chợ Hôm, một số phố như phố Hàng Buồm, Hàng Đường…, hàn the Trung Quốc được bán với giá 4.000-5.000 đồng/kg, hàn the Mỹ(?) giá cao hơn, khoảng 8.000 đồng/kg.
"Yên tâm đi!"
Tại chợ Đồng Xuân, hàng được bầy bán thoải mái tại các sạp bán đồ khô. Những người bán hàng ở đây cho biết, dân buôn cá từ các tỉnh về hoặc đánh cá từ Hà Nội đi đều phải dùng hàn the. Do trời nóng, chỉ nửa ngày là cá ươn, nên họ thường lấy hàn the hoà với nước, tưới lên cá. Làm như vậy, 1 tuần sau cá vẫn tươi như mới. Mà đâu chỉ có cá, cả giò, chả, nem... cũng cần đến sự "trợ giúp" của hàn the.
Điều đáng lo ngại là hầu hết những người bán và sử dụng hàn the đều không hiểu hết tính chất độc hại của chất này. Tại chợ Hàng Da, người ta công khai pha hàn the để "bảo dưỡng" thịt, tôm, cá… Một bà bán hàng giải thích hết sức dân dã: "Nếu muốn tôm không bị nhũn nhanh, để đến chiều bán thì cho nhiều hàn the, còn nếu bán ngay thì cho ít". Khi được hỏi hàn the có độc không bà hồn nhiên trả lời: "Độc có mà chết hết!". Một chủ sạp khác thì trấn an khách mua: "Ngày nào tôi chả bán hàng chục gói cho các cửa hàng làm mọc, giò chả, nem chua ở Hà Nội. Yên tâm đi!".
Khó bị đào thải
Hàn the có tên hoá học là natri borat, ở dạng tinh thể có màu trắng. Hoà tan trong nước thành chất không mùi vị, trong suốt, có tính sát khuẩn nhẹ. Hàn the làm cho thực phẩm trở nên giòn, dai, làm chậm lại quá trình phân rữa thực phẩm, khiến thịt cá giữ được vẻ tươi lâu hơn.
Trong cuốn sách "Hỏi đáp về vệ sinh an toàn thực phẩm" do Bộ Y tế phát hành vào tháng 3/2001, có viết: "Hàn the có thể gây ngộ độc cấp tính cho người sử dụng với liều lượng thấp. Liều từ 5 g trở lên đã gây ngộ độc cấp tính, có thể dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, tác động của hàn the chủ yếu là mạn tính. Hàn the ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của thận, gan, gây biếng ăn, suy nhược cơ thể… Khi vào cơ thể, hàn the khó bị đào thải mà tích tụ ở gan, khi lượng tích tụ đủ lớn sẽ gây bệnh mạn tính".
Tiến sĩ Khánh Trâm, Cục Quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm (Bộ Y tế), cho biết, hàn the không nằm trong danh mục 247 chất phụ được Bộ Y tế cho phép lưu hành. Đây là chất bị cấm sử dụng trong việc bảo quản và chế biến thực phẩm. Như vậy, sự thiếu hiểu biết của cả người bán hàng và người sử dụng đang dẫn đến những hậu quả trầm trọng: Hàng triệu người tiêu dùng đang "ngày đêm" tích tụ bệnh tật, có thể gây chết người từ từ.
(Theo Lao Động, 16/4)
