CÁCH DÙNG SƠN TRA PHÒNG CHỐNG RỐI LOẠN LIPID MÁU
Tác giả : Thạc sĩ HOÀNG KHÁNH TOÀN
Nếu như y học cổ truyền chỉ coi sơn tra là một trong những vị thuốc
có công dụng tiêu thực thì dưới ánh sáng của khoa học hiện đại sơn
tra còn có nhiều tác dụng dược lý khác, trong đó có công năng điều
chỉnh rối loạn lipid máu. Trong bài viết này, chúng tôi xin được
giới thiệu một số cách dùng sơn tra cụ thể, nhằm lập lại sự cân bằng
của quá trình chuyển hóa lipid trong nhân thể và dự phòng tích cực
các bệnh lý thuộc hệ tim mạch như tai biến mạch não, cơn đau thắt
ngực, nhồi máu cơ tim...
Công thức 1: Trà mạn 6g, sơn tra 15g, hà thủ ô 30g, hoa hòe 18g, đông qua bì (vỏ bí đao) 18g. Tất cả sắc uống thay trà. Công dụng: tiêu thực giảm béo, làm mềm huyết quản, hạ lipid máu, dùng thích hợp cho những người béo phì có kèm theo rối loạn lipid máu.
Công thức 2: Sơn tra 30g, tang thầm (quả dâu chín) 15g, gạo tẻ 30g. Tất cả nấu thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: dưỡng huyết tư âm, hoạt huyết khứ ứ, thanh nhiệt và làm giảm mỡ máu, dùng thích hợp cho những người bị rối loạn lipid máu thuộc thể Âm hư dương cang được biểu hiện bằng các chứng trạng như hoa mắt chóng mặt, lòng bàn tay và bàn chân nóng, hay có cảm giác sốt nóng về chiều, đau vùng trước tim, đổ mồ hôi trộm, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ, chất lưỡi đỏ ít hoặc không rêu...
Công thức 3: Sơn tra 30g, hà diệp (lá sen) 10g, sắc uống thay trà. Công dụng: Thanh nhiệt, làm giảm mỡ máu, dùng cho người bị rối loạn lipid máu ở tất cả các thể. Nghiên cứu hiện đại cho thấy hà diệp cũng có tác dụng làm giảm cholesterol máu trên thực nghiệm và lâm sàng.
Công thức 4: Sơn tra 10g, cúc hoa 10g, thảo quyết minh 15g, tất cả sắc uống thay trà. Công dụng: Làm giảm mỡ máu, khứ ứ thanh nhiệt, thông tiện. Dùng cho người bị rối loạn lipid máu và béo phì.
Công thức 5: Sơn tra 15g, kim ngân hoa 15g, cúc hoa 15g, tang diệp 10g. Tất cả sắc uống thay trà trong ngày. Công dụng: Thanh nhiệt bình can, hoạt huyết hóa ứ, làm giảm mỡ máu, dùng cho người bị rối loạn lipid máu kèm theo cao huyết áp và các chứng trạng của Can dương thượng cang như đầu choáng mắt hoa, mắt đỏ, lòng bàn tay bàn chân nóng, ngực bụng đầy tức, tai ù, hay quên, đại tiện táo kết...
Công thức 6: Sơn tra 10g, hòe hoa 10g, hai thứ hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Thanh nhiệt bình can, làm giảm mỡ máu, dùng cho người bị rối loạn lipid máu có kèm theo cao huyết áp.
Công thức 7: Sơn tra 15g, trạch tả 15g, kỷ tử 30g, ba thứ sắc uống thay trà. Công dụng: Tư thận dưỡng can, thanh nhiệt, làm giảm mỡ máu, dùng thích hợp cho người bị rối loạn lipid máu, cao huyết áp.
Công thức 8: Sơn tra 60g, gạo tẻ 100g, đường trắng 10g. Nấu sơn tra và gạo tẻ thành cháo, chế thêm đường, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: Tiêu thực tích, tán huyết ứ, làm giảm mỡ máu, dùng cho người bị rối loạn lipid máu.
Công thức 9: Sơn tra 30g, hoa hòe tươi 5g, lá sen non 15g, thảo quyết minh 10g, đường trắng vừa đủ. Tất cả đem sắc kỹ lấy nước, chế thêm đường trắng, chia uống vài lần trong ngày. Công dụng: Làm giãn mạch máu, thúc đẩy tuần hoàn huyết dịch, thanh nhiệt và làm giảm mỡ máu, dùng cho người bị rối loạn lipid máu có hoặc không kèm theo cao huyết áp.
Công thức 10: Tiêu sơn tra 15g, sinh hoàng kỳ 15g, hà diệp 8g, sinh đại hoàng 5g, sinh khương 2 lát, sinh cam thảo 3g. Tất cả sắc uống thay trà. Công dụng: Bổ tỳ ích khí, thông phủ trừ tích, làm giảm mỡ máu, dùng cho người bị rối loạn lipid máu, béo phì, vữa xơ động mạch.
Công thức 11: Sơn tra 15g, đan sâm 15g, quyết minh tử 12g, hồng hoa 5g. Tất cả sắc uống thay trà, dùng liên tục từ 1-3 tháng. Công dụng: Hoạt huyết thông mạch, thanh nhiệt, làm giảm mỡ máu, dùng cho người bị rối loạn lipid máu, xơ vữa động mạch, thiểu năng tuần hoàn não và động mạch vành.
Công thức 12: Sơn tra 15g, nhân trần 20g, sinh mạch nha 15g. Tất cả đem sắc kỹ 2 lần, sau bỏ bã, chia uống 2 lần trong ngày, uống liên tục trong nửa tháng. Công dụng: Thanh can lợi đởm, thanh nhiệt hóa thấp, làm giảm mỡ máu, dùng cho những người bị rối loạn lipid máu có kèm theo tình trạng chán ăn, đầy bụng, chậm tiêu...
Công thức 13: Sơn tra 9g, nấm linh chi 9g, trạch tả 15g, thảo quyết minh 15g, xích thược 12g. Tất cả sắc uống trong ngày. Công dụng: Hành khí tán ứ, thanh nhiệt và làm giảm mỡ máu, dùng cho những người bị rối loạn lipid máu, cao huyết áp, thiểu năng động mạch vành...
Công thức 14: Sơn tra 50g, mạch môn 30g, hai thứ đem ngâm với 1.000ml rượu trắng, mỗi ngày lắc 2 lần, sau 10 ngày thì dùng được, uống mỗi ngày 20ml. Công dụng: Hoạt huyết hóa ứ, thanh nhiệt và làm giảm mỡ máu, dùng cho những người bị rối loạn lipid máu, vữa xơ động mạch.
Công thức 15: Sơn tra 100g, quyết minh tử 100g, hà thủ ô 100g, tang ký sinh 100g, trạch tả 100g, mật ong vừa đủ. Ðem các vị thuốc sắc kỹ lấy 500ml rồi hòa với mật ong, đun sôi một lát là được, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 50ml, 30 ngày là một đợt điều trị. Công dụng: Hoạt huyết hành khí, hóa ứ thanh nhiệt và làm giảm mỡ máu, dùng cho những người bị rối loạn lipid máu, cao huyết áp.
Công thức 16: Sơn tra 30g, bồ công anh 70g, tang ký sinh 30g, hoàng kỳ 30g, ngũ vị tử 10g. Tất cả sấy khô, tán bột, uống mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 2g, 30 ngày là một liệu trình điều trị. Công dụng: Hoạt huyết hóa ứ, thanh nhiệt, ích khí bổ thận và làm giảm mỡ máu, dùng cho những người bị rối loạn lipid máu.
Công thức 17: Sơn tra 30g, cát căn 15g, tang ký sinh 15g, quyết minh tử 30g. Tất cả sấy khô, tán bột, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 8g với nước ấm, 30 ngày là một liệu trình. Công dụng: Hoạt huyết hóa ứ, thanh nhiệt trừ thấp giáng áp, giảm mỡ máu, dùng cho những người bị rối loạn lipid máu kèm theo huyết áp cao.
Công thức 18: Sơn tra 15g, kỷ tử 10g, hà thủ ô 15g, thảo quyết minh 15g, đan sâm 20g. Tất cả sắc kỹ, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Hoạt huyết hóa ứ, ích khí bổ thận, thanh nhiệt, giảm mỡ máu, dùng cho những người bị rối loạn lipid máu, cao huyết áp, thiểu năng động mạch vành.
Chú thích ảnh: Các bộ phận của cây sơn tra dùng làm thuốc
