CÁCH DÙNG HÀ THỦ Ô KHI KHÔNG UỐNG ĐƯỢC RƯỢU
BS. NGUYỄN VĂN DƯƠNG
(Theo bài thuốc ứng dụng DLMN - Tây Ninh)
Sức Khỏe & Đời Sống số 74 tháng 9/99 có bài viết về rượu bổ Hà thủ ô chữa râu, tóc bạc sớm, gần đây chúng tôi nhận được thư của một số độc giả hỏi: Nếu không uống được rượu thì nên chế và uống vị thuốc Hà thủ ô như thế nào? Chúng tôi xin giới thiệu bài viết này để đáp ứng yêu cầu của bạn đọc.
® Thu hái và cách dùng
- Thường người ta dùng thanh tre già cứng để đào lấy củ Hà thủ ô (hoặc lấy cây gỗ cứng), đào lấy củ đem về rửa, phơi khô (đồ chín), khi dùng đem ngâm nước vo gạo 1 ngày, 1 đêm, lấy ra rửa sạch nấu với nước đậu đen cho mềm, đem ra bóc bỏ lõi, thái nhỏ, phơi khô, hoặc đồ xong thì thái, tẩm nước đậu đen, tiếp tục phơi khô rồi lại đồ chín lần cho thật chín (tức là cửu chưng cửu sái) gọi là Hà thủ ô đã chế.
® Công dụng
Tính vị qui kinh: vị ngọt, tính bình, vào 3 kinh Tâm, Can và Thận.
Dưỡng can hạ áp, bổ huyết an thần, bổ thần kinh, cố tinh, ích âm triệt nhược, nhuận trường thông tiện, dùng chữa huyết hư, mất ngủ, tim hồi hộp, tóc râu bạc sớm, cao huyết áp do can huyết bất túc, dùng trị sốt rét kéo dài hao tổn âm dịch, huyết khô, tân dịch kém trường sinh.
Liều dùng thông thường không có rượu:
Hà thủ ô đã chế từ 12 - 40g bỏ vào siêu đất đổ 2 lít nước, nấu còn lại 1,2 lít, chia nhiều lần uống trong ngày, có thể uống thay nước.
® Những bài thuốc dưới đây làm có tính cách chuyên môn, quí vị có thể làm được để dùng trong gia đình càng tốt.
1- Phương thuốc chữa râu tóc bạc sớm, trị khỏe gân, mạnh xương, di mộng tinh, bổ thận, cường dương và trường sinh
Hà thủ ô 600g
Cách làm: 600g Hà thủ ô (ngâm với nước vo gạo 4 ngày đêm lấy ra cạo bỏ vỏ nấu với đậu đen, lấy ra phơi khô, rồi lại đồ với đậu đen, làm đi làm lại 9 lần như vậy, sau cùng lấy ra phơi khô tán thành bột).
- Xích phục linh 600g - tẩm sữa người (phụ nữ sanh con có thừa sữa, sức khỏe tốt).
- Ngưu tất 320g, tẩm rượu (thái mỏng; trộn với Hà thủ ô, đồ với đậu đen, cũng làm đi làm lại 9 lần đồ, 9 lần phơi).
- Đương quy 320g
- Câu kỷ tử 320g
- Thỏ ty tử (tơ hồng) 320g tẩm rượu
- Bổ cốt chi 100g trộn gừng.
Bảy vị thuốc đã chế đem tán nhuyễn, gia mật ong vừa đủ, trộn đều, hoàn thành viên độ 0,50g. Mỗi lần uống 50 hoàn, ngày 3 lần.
2- Bài thuốc dễ làm hơn của lương y Lê Sĩ Hùng
- Trị bị đả thương, thông mạch huyết ứ, tức, đau nhức.
Phương thang: - Hà thủ ô đã chế 40g
- Dền vôi 12g
- Tang ký sinh 40g
- Thổ phục linh 16g
- Rễ cỏ xước 20g
Đổ 600ml nước, sắc còn 300ml, uống ấm, chia làm nhiều lần trong ngày.
3- Dây Hà thủ ô
- Tính vị ngọt mà chất ấm, bổ tinh, hơi sáp trường.
- Trị thũng, phù, sưng mình, lợi tiểu, uống nhiều thường xuyên trị bệnh thận mãn tính.
Cách làm:
- Dây Hà thủ ô rửa sạch phơi khô hoặc sấy khô.
- Cho từ 40g - 100g vào siêu đất, đổ 400ml nước, sắc còn lại 200ml, uống thay nước hàng ngày càng tốt.
