Hoa hoè cầm máu và phòng chống bệnh tim mạch
 |
| Hoa hoè thường được phơi khô dùng làm chè giải nhiệt. |
Y học đã chứng minh hoa hòe có tác dụng tăng sức bền thành mạch, cầm máu. Nó cũng giúp tăng cường sức co bóp cơ tim, hạ huyết áp, hạ mỡ máu và làm chậm quá trình vữa xơ động mạch.
Ngoài ra, hoa hoè còn có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, chống co thắt cơ trơn ở đường ruột và phế quản, gây hưng phấn nhẹ, lợi niệu, chống phóng xạ, bình suyễn và chống viêm loét.
Theo dược học cổ truyền, hoa hòe vị đắng, tính hơi lạnh, có công
dụng thanh nhiệt, làm mát và cầm máu (lương huyết và chỉ huyết). Nó
thường được dùng để chữa các chứng bệnh chảy máu như đại tiện ra
máu, tiểu tiện ra máu, băng huyết... Sau đây là một số cách dùng hoa
hòe đơn giản:
Tăng huyết áp
- Hoa hòe, tang ký sinh mỗi thứ 25 g, hạ khô thảo, cúc hoa, thảo
quyết minh mỗi thứ 20 g; xuyên khung, địa long mỗi thứ 15 g, sắc
uống. Nếu mất ngủ, thêm toan táo nhân sao 15 g, dạ giao đằng 25 g.
Đau ngực thêm đan sâm 20 g, qua lâu nhân 25 g. Có cơn đau thắt ngực
thêm huyền hồ sách 12 g, phật thủ 20 g, bột tam thất 7,5 g. Di chứng
tai biến mạch não thêm ngưu bàng tử 25 g, câu đằng 30 g. Xơ vữa động
mạch thêm trạch tả 20 g.
- Hoa hòe, sung úy tử mỗi thứ 15 g,
cát căn 30 g, sắc uống. Nếu đau tức ngực thêm đan sâm, hà thủ ô mỗi
thứ 30 g. Hồi hộp, trống ngực và mất ngủ thì thêm toan táo nhân 15
g. Tê tay chân thêm sơn tra 30 g, địa long 10 g. Tiểu đêm nhiều lần
thêm sơn thù 10 g, nhục dung 15 g.
Đại tiện ra máu
- Hoa hòe, trắc bá diệp, kinh giới tuệ và chỉ xác lượng bằng nhau, sấy khô, tán bột, mỗi lần uống 6 g với nước cơm.
- Hoa hòe sống và sao mỗi thứ 15 g, chi tử 30 g tán bột, uống mỗi lần 6 g.
- Hoa hòe 60 g, địa du, thương truật mỗi thứ 45 g, cam thảo 30 g, sao thơm sấy khô, tán bột, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 6 g.
- Hoa hòe, quả hòe, hoạt thạch mỗi thứ 15 g, sinh địa, kim ngân hoa,
đương quy mỗi thứ 12 g, hoàng cầm, hoàng liên, hoàng bá mỗi thứ 10
g, thăng ma, sài hồ, chỉ xác mỗi thứ 6 g, cam thảo 3 g, sắc uống.
Nếu chảy máu nhiều, thêm kinh giới 10 g, địa du , trắc bá diệp sao
đen mỗi thứ 15 g. Thể trạng hư yếu thêm đẳng sâm, hoàng kỳ, hoài sơn
mỗi thứ 15 g. Thiếu máu nhiều thêm hoàng kỳ 15 g, thục địa 12 g.
Đái ra máu: Hoa hòe sao, uất kim mỗi thứ 30 g, tán
bột, uống mỗi lần 6 g.
Rong kinh, băng huyết, khí hư: Hoa hòe lâu năm 30 g, bách thảo sương 15 g, tán bột, uống mỗi lần 9-12 g với rượu ấm để chữa băng huyết, rong kinh. Hoa hòe sao, mẫu lệ nung lượng bằng nhau, tán bột, uống mỗi lần 9 g với rượu ấm để chữa bạch đới (khí hư màu trắng).
Chảy máu mũi: Hoa hòe và ô tặc cốt lượng bằng nhau, nửa sống nửa sao, tán bột, mỗi lần lấy một ít thổi vào lỗ mũi.
Viêm loét: Hoa hòe, kim ngân hoa mỗi thứ 15 g, sắc với 2 bát rượu uống cho ra mồ hôi. Với tổn thương viêm loét về mùa hạ, có thể dùng hoa hòe 60 g sắc đặc rồi dùng bông thấm dịch thuốc bôi lên nơi bị bệnh nhiều lần trong ngày.
Hoa hòe tính hơi lạnh nên những người tỳ vị hư hàn (hay đau bụng do lạnh, thích chườm nóng, ăn kém, chậm tiêu, đại tiện thường xuyên lỏng nát) không được dùng vị thuốc này, nếu cần dùng thì phải phối hợp với các dược liệu có tính ấm nóng.
ThS Hoàng Khánh Toàn, Sức Khoẻ & Đời Sống
